Diyabet Ayakkabısı Seçerken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Diyabet, yol açtığı komplikasyonlar nedeniyle ayakta yara açılmasını ve açılan bu yaranın kapanmasını güçleştirir. Ayak sinirlerindeki ilerleyici bozulma nedeniyle şekil bozuklukları gelişir. Bu durum, ayak tabanına binen yükün normalde olması gereken yerde ve olması gereken şiddette gerçekleşmesini bozar. Yük taşımaya elverişli olmayan yerler şiddetli basınç altında kalır. Buralar genellikle kemik çıkıntılardır. Ayağın duyusunun kaybolmuş olması durumu daha da ağırlaştırır. Bu çıkıntılara gelen baskı hasta tarafından hissedilemez. Oysa ayağın bir yerine birkaç saat boyunca yeterli şiddette basınç uygulandığında yara açılır.
Diyabetik hastaların ayaklarında yara açılmasının en önemli sebebi uygun olmayan ayakkabı kullanımıdır. Ayakkabı vurmasına bağlı yara açılan her üç ila beş hastanın birinde durum parmak kesilmesi ile sonuçlanmaktadır. Sonuç olarak diyabet hastaları yara açılmasını önlemek için ayakkabı seçiminde özellikli davranmak zorundadır. Eğer diyabet tanısı yeni konmuş, ayaklarda dolaşım bozukluğu, duyu kusuru, şekil bozukluğu başlamamışsa rahat, sıkmayan, şok emici tabana sahip, yüksek topuklu olmayan, kaliteli bir ayakkabı yeterli olur. Duyu kusuru başladıkça ayakkabı artık giderek özelleşmek zorundadır. Hele ki, şekil bozukluğu gelişmiş ayaklarda, yara hikayesi olan ayaklarda, parmaklardan birini veya birkaçını kaybetmiş hastalarda özel diyabet ayakkabısı yaptırmak gerekir. Bazı durumlarda ayakta yara bulunurken özel tedavi edici ayakkabı imali gerekli olur.
Hastanın hangi tip ayakkabıya ihtiyacı olduğu, özel imalat mı yoksa piyasada satılan diyabet ayakkabısı mı gerektiğine bu konunun uzmanları karar verirler. Başka ülkelerde bu alanda görev yapan birçok uzmanlık grubu (podiatrist, pedortist, ortotist) bulunmaktadır. Ülkemizde ise bu alanda uzmanlaşmış fizyoterapistler ile yeni yeni kurulan podoloji bölümü mezunlarına başvurulabilir. Piyasada "diyabetik ayakkabı” adı altında satılan her ayakkabının uygun olmadığı bilinmelidir. Özel üretim bir ayakkabı ister koruyucu ister tedavi edici tür olsun çok büyük farklılıklar, ekler içerebilir. Öte yandan piyasadan alınsa da herhangi bir diyabetik ayakkabının taşıması gereken özellikleri ve satın alırken dikkat edilmesi gerekenler önemlidir.